Ποιος Εξέθρεψε τον Ντάουνερ;

Για το βρώμικο δίδυμο Ντάουνερ-Πάσκο γράφτηκαν πολλά. Ειδικά για τον Ντάουνερ, με δεκάδες παρεμβάσεις στα ΜΜΕ τεκμηρίωσα ενέργειές του που τον έθεσαν έξω από το πλαίσιο των όρων εντολής ως Αντιπρόσωπου του Γ.Γ. ΟΗΕ. Για εκείνες τις ενέργειες, ουδέποτε έδωσε εξήγηση,  παρόλο που επιβεβαιώθηκε ότι τα έγγραφα (πηγή της πληροφόρησης) ήταν αυθεντικά. Ουδέποτε αιτιολόγησε την δαπάνη κονδυλίων του ΟΗΕ σε νομικό οίκο για παροχή συμβουλών εναντίον των Ε/κ και της Απόφασης του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) στην υπόθεση Αποστολίδης εναντίον Όραμς, όπου διασφαλίζεται  πλήρως το δικαίωμα ιδιοκτησίας στην κατεχόμενη γη μας. Ούτε εξήγησε τις παρεμβάσεις του προς  Ευρωπαίους Δικαστές πριν τη λήψη της Απόφασης. Και πολλά άλλα.   

Τις προάλλες, ο Ντάουνερ  ξαναχτύπησε με την δήλωση του να μεσολαβήσει ανάμεσα στις δύο πλευρές για το φυσικό αέριο, εάν του ζητηθεί. Και εφόσον ο Ντάουνερ είναι πρόθυμος και η μια πλευρά το ζητά (Τουρκία και Έρογλου  επιδιώκουν εμπλοκή του ΟΗΕ για να καταστεί τυχόν ενεργειακός πλούτος άλλη μια πτυχή του Κυπριακού προβλήματος), οι μόνοι που δεν θέλουν είναι οι Ε/κ. Προφανώς, η μαζική αντίδραση την επομένη της δήλωσης υποχρέωσε τον Ντάουνερ να αναγάγει το πρόβλημα στην μετάφραση, χωρίς όμως να αναιρέσει.  

Υπάρχει όμως μια πλευρά του Ντάουνερ σχετικά άγνωστη. Όταν το 2008 επίκειτο η απόφαση ορόσημο του ΔΕΚ στην υπόθεση Αποστολίδης, ο Ντάουνερ ρωτήθηκε για το θέμα και υπέδειξε ότι πρόκειται για ιδιωτική υπόθεση που δεν αφορά τα Η.Ε. ούτε τις συνομιλίες. Η πραγματικότητα βάσει των αυθεντικών εγγράφων αποκάλυψε ένα απίστευτο όργιο συμπαιγνίας με επίκεντρο τη συγκεκριμένη υπόθεση. Τι προάλλες, ρωτήθηκε για να εξηγήσει την προθυμία του να γίνει «γεφυροποιός» στο φυσικό αέριο και το χειρίστηκε όπως και το 2008. Δήλωσε ότι δεν το αφορούν τα πολιτικά της Κυπριακής Δημοκρατίας που τα αφήνει στους πολιτικούς. Αυτή τη φορά, δεν είναι γνωστό το παρασκήνιο για να ξέρουμε τι είναι η πραγματικότητα και τι είναι ψέμα. Φυσικά, αν η προηγούμενη συμπεριφορά είναι ένδειξη της σημερινής του στάσης, έχουμε μπροστά μας άλλο ένα όργιο παρασκηνίου και κάποιον που πάλι ψεύδεται.   

Όλα αυτό τον καιρό, στον  Ντάουνερ προσφέρθηκε ανεξήγητη ανοχή και στήριξη. Από την αρχή διαφάνηκαν οι διασυνδέσεις του με τουρκικά συμφέροντα, όμως επικράτησε σιωπή. Όταν στη συνέχεια  η συμπεριφορά του έγινε εχθρική (όχι απλά μεροληπτική), κάποιοι θύμωναν για τις αποκαλύψεις... Επομένως, ασήκωτες ευθύνες βαραίνουν όσους τον έχουν εκθρέψει με κατ΄επανάληψην στήριξη και  κάλυψη. Κύρια ευθύνη καταλογίζεται στην διαπραγματευτική ομάδα  με τα απανωτά της λάθη, από την αρχή μέχρι την πρόσφατη δήλωση για προσωπική εγγύηση του Προέδρου στους Τ/κ να επωφεληθούν από τα έσοδα πώλησης του φυσικού αερίου πριν τη λύση. Άλλωστε, το Προεδρικό (σε σύμπλευση Ν. Αναστασιάδη) υπερασπιζόταν το Ανακοινωθέν Χριστόφια-Ταλάτ 23^ης Μαΐου 2008, αγνοώντας τις υποδείξεις για βόμβα στα θεμέλια της Κυπριακής Δημοκρατίας που επιζητούσε η Τουρκία από το 1964. Ένα μήνα μετά -Ιούνιο 2008- η Τουρκία επέμενε στην υιοθέτηση του Ανακοινωθέντος από το Συμβούλιο Ασφαλείας (ΣΑ/ΟΗΕ) και το Προεδρικό αμυνόταν αντιδρώντας στις τουρκικές επιδιώξεις, όπως ομολόγησε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Δύο χρόνια αργότερα (Ιούνιο 2010), το Ανακοινωθέν υιοθετήθηκε από το ΣΑ/ΟΗΕ. Ίδια λάθη σήμερα, αφού, καθώς η Τουρκία επιδιώκει εμπλοκή του ΟΗΕ στο φυσικό αέριο, προέκυψε η δήλωση για κοινά οφέλη με τους Τ/κ πριν τη λύση και μετά έτρεχαν να μαζέψουν τον Ντάουνερ που προσφέρθηκε να μεσολαβήσει. Από την άλλη, ποιος ξεχνά ότι είναι ο Ν. Αναστασιάδης που θύμωνε με τις κατηγορίες εναντίον του Ντάουνερ! Και είναι ο ίδιος που επιμένει (ως πρόσφατα) ότι η Τουρκία ΕΧΕΙ ΣΗΜΕΡΑ επεμβατικά δικαιώματα σ΄ όλη την Κυπριακή Δημοκρατία. Φυσικά, οι προεδρικές εκλογές έρχονται και όποιος θέλει να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας θυμώνει σήμερα εναντίον του Ντάουνερ και σιωπά για τα δήθεν επεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας. Για το τελευταίο άλλωστε, φωνάζει ήδη αρκετά ο Ερντογάν και ο Νταβούτογλου.    

Κώστας Μαυρίδης                                       mavrides@ucy.ac.cy

Η Εκδίκηση της Ιστορίας: από Βορρά ως Νότο*

*Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή δήλωση του επικεφαλούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί τα τέλη του 2008, για «τετραγωνισμό του κύκλου στη λύση του κυπριακού», υπονοώντας ότι εφόσον σε μελλοντικό σχέδιο λύσης συμφωνούνταν παραβιάσεις θεμελιακών αρχών της Ε.Ε., θα βρισκόταν στη συνέχεια τρόπος για να γίνει αυτό αποδεκτό εντός της Ε.Ε. Την ίδια περίοδο, ήρθε στο φως σπάνιας αξίας αρχαιολογικό ναυάγιο στη νότια θάλασσα της Κύπρου, περιοχή Μαζωτού.

Ακόμη δεν έχουν αποτιμηθεί πλήρως τα αρχαιολογικά ευρήματα σπάνιας αξίας από ναυάγιο πλοίου που πρόσφατα ήρθε στο φως στο βυθό της περιοχής του Μαζωτού, στη νότια παράκτια θάλασσα της Κύπρου. Η επικεφαλής της αποστολής πάντως επεσήμανε ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη ίσως επιτυχία της εναλίας αρχαιολογίας στην Κύπρο. Το εμπορικό πλοίο προερχόταν από το Αιγαίο και μετέφερε χίλιους αμφορείς γεμάτους κρασί καθώς βυθίστηκε γύρω στο 350 π.Χ. στη θάλασσα του Μαζωτού.

Το αρχαίο ναυάγιο μέσα από απίστευτες ομοιότητες και συγκυρίες, οδηγεί τη μνήμη στο άλλο ναυάγιο, που καρτερεί ακόμη αιχμάλωτο στην Κερύνεια. Καθώς το «καράβι  του Μαζωτού» ταξίδευε στη νότια θάλασσα της Κύπρου κοντά στα παράλια, το άλλο ταξίδευε 60 περίπου χρόνια αργότερα σε παράλληλη πορεία στα βόρεια της Κύπρου, λίγο έξω από την Κερύνεια, καθώς κι εκείνο βυθίστηκε φορτωμένο με αμφορείς και εντοπίστηκε αιώνες αργότερα από τον Κερυνειώτη Α. Καρυόλου. Μετά την τουρκική εισβολή, το γνωστό Καράβι της Κερύνειας μετατράπηκε πλέον σε σύμβολο αντοχής και προσμονής για επιστροφή, αντλώντας δύναμη από τα βάθη της Ιστορίας.

Το Καράβι της Κερύνειας, με καπετάνιο και τρεις ναύτες, φορτωμένο με 404 αμφορείς έμεινε 22 αιώνες στο σκοτεινό βυθό, μέχρι που ανέβηκε στο φως της Κερυνειώτικης μέρας. Ανάμεσα στο φορτίο του, εμπόρευμα από 10.000  αμύγδαλα που κόπηκαν γύρω στο 288 π.Χ. και άλλα ευρήματα από τη Ρόδο και τη Σάμο κι επίσης, νομίσματα και 29 μεγάλες μυλόπετρες από τα ηφαιστιογενή νησιά του Αιγαίου. Τα πάντα ελληνικής προέλευσης και παραγωγής, από το Αιγαίο κι από τον ακμάζοντα ελληνισμό στα απέναντι Μικρασιατικά παράλια. Η ξυλεία από την οποία φτιάχτηκε το πλοίο της Κερύνειας κόπηκε 100 χρόνια ενωρίτερα από το ναυάγιο του Μαζωτού, πράγμα που με λίγη επινόηση, μας οδηγεί χρονικά στο ναυάγιο του Μαζωτού.

Μπορεί να έχει δίκαιο η επικεφαλής της αρχαιολογικής αποστολής ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιτυχία της εναλίας αρχαιολογίας στην Κύπρο, αλλά το Καράβι της Κερύνειας έχει μετουσιωθεί σε σύγχρονο σύμβολο ανυπότακτης καρτερίας, επειδή μεταφέρει το ένα κομμάτι της ψυχής μας. Της αιχμάλωτης ψυχής μας που κόπηκε στα δύο το ΄74 κι έμεινε πάντα εκεί. Εθελούσια εγκλωβισμένη, αλλά ελεύθερα πολιορκημένη μέσα στο κάστρο της Κερύνειας. Για να υφαίνει τους θρύλους και να χαράζει τις επαναστάσεις που θάρθουν. Στο Καράβι της Κερύνειας ακουμπήσαμε το βιος μας που δεν πουλιέται σε κανένα έμπορο και σε κανένα Χρηματιστήριο. Στο Καράβι εκείνο φορτώσαμε τα σπλάχνα μας που δεν μεταλλάσσονται. Τα μυαλά μας που ΔΕΝ ΘΟΛΩΣΑΝ. Το καταγάλανο όνειρο που πάντα λαχταρούμε. Τον ολόγυμνο έρωτα μας που φουντώνει. Και μαζί με τον πόθο, τον πόνο του, που μας λογχίζει τα σωθικά αδιάκοπα. Την πίκρα του, που ποτέ δεν ξεδίψασε. Αλλά αρκεί μια μόνο σκέψη του και το κουράγιο μας γιγαντώνει.

Τώρα, οι ιστορικές μας συντεταγμένες έχουν επιβεβαιωθεί και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα:  ένα αρχαίο ναυάγιο στο βορρά κι ένα άλλο στο νότο, σηματοδοτούν την ιστορική μας πορεία μέσα στο χρόνο και το χώρο. Κι από το ανατολικότερο άκρο του Αποστόλου Αντρέα ως το δυτικότερο του Ακάμα, η γη αυτή επιβιώνει με θρύλους και παραδόσεις που νοημαδοτούν το πρόσκαιρο παρόν μας. Εμείς, με την Ιστορία τετραγωνίζουμε τον κύκλο. Και σταυρώνουμε την πορεία μας. Διότι, εμείς αξίζει να ζούμε επειδή έχουμε λόγους να θυσιάσουμε τη ζωή μας. Για μερικούς αμφορείς. Για κάποια σαπιόξυλα από ελληνικά ναυάγια. Για μερικές αρχαίες κολώνες φαγωμένες από την αλμύρα και το φως της Μεσογείου. Για μερικούς σπασμένους σταυρούς και σκουριασμένες καμπάνες… Πέρασαν 22 αιώνες από το ναυάγιο. Άλλοι τόσοι να περάσουν, το Καράβι της Κερύνειας είναι δικό μας για να διαλαλεί την ταυτότητά μας. Και να φωτίζει ως πυξίδα την ψυχή μας που διάσπαρτη ανά τους αιώνες καρτερά κι επιμένει στο γυρισμό. Στη γη της επαγγελίας. Στο Νόστιμον Ήμαρ.

Κώστας Μαυρίδης          mavrides@ucy.ac.cy

«Δικό τους και … δικό μας» το Φυσικό Αέριο

Δημοσιεύτηκε σήμερα (20 Σεπτ 2011) άρθρο στον «Φιλελεύθερο» με τον πιο πάνω περίπου τίτλο.  Κατ΄αρχήν, προκύπτει μια μεγάλη αντίφαση. Όταν  το 2004 πρωτοστατούσαμε στην αποκάλυψη της συνομωσίας των ΤουρκοΕγγλέζων σχετικά με τον ενδεχόμενο υποθαλάσσιο πλούτο της Κύπρου (τονίζω ξανά ότι για «ενδεχόμενο πλούτο» μιλούσαμε τότε), η πλατφόρμα του ΝΑΙ στο σχέδιο Ανάν, ήταν βέβαιη ότι τα περί υποθαλάσσιου πλούτου ήταν αρλούμπες και προσχήματα για να απορρίψουμε το σχέδιο τους. Μια από τις εφημερίδες τους, έτσι το έγραψε τότε πρωτοσέλιδα. Οι ίδιοι που το 2004 ήταν βέβαιοι πως δεν υπήρχε πλούτος, κατά σύμπτωση (!), σήμερα θεωρούν δεδομένο ότι υπάρχει πολύς πλούτος και μας εισηγούνται πως να διαχειριστούμε τα έσοδα από την πώληση του φυσικού αερίου. Δεν αναμένονται τέτοιες αντιφάσεις, ιδίως από διευθυντές ακαδημαικών ιδρυμάτων. 

Η εισήγηση που προτείνεται λοιπόν είναι να καταθέτουμε τα έσοδα που ΘΑ εισπράττουμε από την πώληση του φυσικού αερίου σε ειδικό ταμείο από το οποίο «το 20% ή το 25% αν θέλουμε να είμαστε γενναιόδωροι να μπαίνει σε δεσμευμένο λογαριασμό για τους Τ/κ για να αποδεσμευτεί μαζί με τους τόκους με τη λύση του Κυπριακού». Είναι σύμπτωση που όσοι στηρίζουν σήμερα την πιο πάνω εισήγηση ήταν στην εμπροσθοφυλακή προώθησης του σχεδίου Ανάν;

Μάλιστα, ενδυναμώνεται η εισήγηση με το επιχείρημα ότι θα «άδειαζε την Τουρκία από επιχειρήματα και προφάσεις και θα αποδείκνυε ότι τα πραγματικά της κίνητρα δεν είναι τα οικονομικά συμφέροντα των Τ/κ, αλλά ο γεωστρατηγικός επεκτατισμός.»

Προφανώς, όμως, ο αρθρογράφος αγνοεί ότι το νομικό πλαίσιο είναι πεντακάθαρο για το ποιος έχει δίκαιο. Τόσο που πιο ξεκάθαρο δεν γίνεται. Και αγνοεί επίσης ότι η Τουρκία έκανε ενέργειες (όχι μόνο δηλώσεις) που αποδεικνύουν περίτρανα ότι «τα πραγματικά της κίνητρα δεν είναι τα οικονομικά συμφέροντα των Τ/κ». Τρανταχτό παράδειγμα το γεγονός ότι η Τουρκία προχωρεί σε έρευνες σε θαλάσσιο χώρο υπερκεράζοντας το Καστελόριζο και αυτό δεν μπορεί να γίνεται «για να προασπίσει τα συμφέροντα των Τ/κ»! Αν αυτό δεν αδειάζει την Τουρκία, η δημιουργία Ταμείου για τους Τ/κ θα την αδειάσει; 

Τα υπόλοιπα στο άρθρο περί «κατάρας των πόρων» σε χώρες με ανανεώσιμους φυσικούς πόρους, δεν αντέχουν καν σε στοιχειώδη κριτική. Στην πραγματικότητα, η τύχη των όποιων εσόδων είναι θέμα διαχείρισης. Καθαρά θέμα διαχείρισης. Ενώ ο  αρθρογράφος είναι βέβαιος για το Ισραήλ ότι τα έσοδα του  «θα τα βάλει σε καλή χρήση», είναι βέβαιος ότι η Κύπρος θα τα κατασπαταλήσει «για να διατηρηθεί ο διογκωμένος και σπάταλος δημόσιος τομέας και για να αυξηθούν οι κοινωνικές παροχές και επιδοτήσεις σε ομάδες οργανωμένων συμφερόντων». Αν τέτοιες απόψεις ήταν  σωστές, το φυσικό αέριο (αν υπάρχει τελικά) θα είναι η καταστροφή μας. Μόνο που η Τουρκία δεν το αντιλήφθηκε και αντιδρά. Το αντιλήφθηκε όμως η πλατφόρμα του ΝΑΙ εδώ στην Κύπρο!!! Και όποιος θέλει πιστεύει όποιον θέλει: είτε την Τουρκία που ενεργεί για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των Τ/κ, είτε την πλατφόρμα του ΝΑΙ που επιδιώκει να αδειάσει την Τουρκία από επιχειρήματα, είτε την κοινή λογική.   

Κώστας Μαυρίδης

Προτιμότερο ένα Θερμό Επεισόδιο;

Το ερώτημα απλό και κρίσιμο: Μέχρι ποιού σημείου πρέπει να εμμένει η Κύπρος στις έρευνες για φυσικό αέριο;

Τα σενάρια ενόψει συνοψίζονται στα εξής τρία:

(α) Η Κύπρος προχωρεί στις έρευνες και η Τουρκία ΔΕΝ παρεμβαίνει στρατιωτικά αλλά περιορίζεται σε παράπλευρες πολιτικές κινήσεις π.χ. επιδίωξη νέων συμφωνιών με εμπλεκόμενες χώρες, αυθαίρετη οριοθέτηση του θαλάσσιου χώρου με το ψευδοκράτους, έρευνες της εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου. Το τελευταίο θεωρείται βέβαιο επειδή η Κύπρος είναι ο πιο αδύνατος κρίκος της αλυσίδας Ισραήλ-Ελλάδα-Κύπρος.

(β)  Η Κύπρος προχωρεί στις έρευνες και η Τουρκία αντιδρά στρατιωτικά προκαλώντας θερμό επεισόδιο για να παρεμποδίσει την εξόρυξη. 

(γ) Η Κύπρος αναβάλλει τις έρευνες με πρόσχημα κάποιο «σοβαρό» αντάλλαγμα (μαζί με τον εκβιασμό ότι θα της επιρριφθούν ευθύνες για την αποτυχία των διαπραγματεύσεων).    

Στην πραγματικότητα, η συγκυρία είναι ανεπανάληπτα θετική για την ελληνική πλευρά. Κατ΄αρχήν, το γεωπολιτικό περιβάλλον και ισχυρά συμφέροντα ευνοούν τις δικές μας θέσεις. Με διαφορετικό βαθμό και λεχτικό, αλλά οι πλέον σημαντικές χώρες έχουν τοποθετηθεί υπέρ των θέσεων μας: ΗΠΑ, Ρωσία, Ισραήλ και Ε.Ε. (ως σύνολο 27 κρατών-μελών). Η ξεχωριστή στήριξη σημαντικών μελών της Ε.Ε. όπως Γερμανίας και Γαλλίας θεωρείται δεδομένη. Φυσικά, στο πλευρό της Κύπρου τάχθηκε και η Ελλάδα. Ακόμη και η Βρετανία αναγνωρίζει το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για έρευνες με την ευχή να μην επηρεαστούν οι διαπραγματεύσεις. Επιπρόσθετα, η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών-μελών του ΟΗΕ που έχουν επικυρώσει τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας, δεν θέλουν να τιναχθεί η όλη συμφωνία επειδή η Τουρκία λειτουργεί αυθαίρετα. Το γεωπολιτικό περιβάλλον είναι υπέρ μας  και το διεθνές δίκαιο ξεκάθαρα υπέρ των ελληνικών θέσεων. Πιο ξεκάθαρα δεν γίνεται. Πρόκειται για μια ανεπανάληπτα θετική συγκυρία εδώ και δεκαετίες.

Το επιθυμητό σενάριο από τα τρία είναι να προχωρήσει η Κύπρος χωρίς τουρκικές παρεμβάσεις. Όμως, ένα θερμό επεισόδιο  είναι προτιμότερο παρά να υποχωρήσει η Κύπρος. Μια υποχώρηση της Κύπρου (μέλους της Ε.Ε. και σε λίγο προεδρεύουσας) σημαίνει  προσαρμογή μας στις τουρκικές επιδιώξεις και εξάλειψη κάθε προοπτικής. Υποχώρηση συνιστά ουσιαστικά επικράτηση της Τουρκικής στρατηγικής σ΄ όλη την Κύπρο μέχρι 200 ναυτικά μίλια νοτίως των κυπριακών ακτών! Αν η Κύπρος υποχωρήσει, θα είναι ο μεγάλος χαμένος και πλέον υποθηκεύεται στην Τουρκία σε ένα πλαίσιο υποταγής που συνεπάγεται το τέλος μας. Γι αυτό και οι καταστροφικές συνέπειες μιας υποχώρησης κάνουν ένα θερμό επεισόδιο σαφώς προτιμότερο.   Ενόσω όμως η αντιπαλότητα βρίσκεται σε εξέλιξη, η αποφασιστικότητα της Κύπρου να προχωρήσει απρόσκοπτα χωρίς υποχώρηση, μειώνει την πιθανότητα θερμού επεισοδίου.

Πάντως, για να μπορέσει η Κύπρος να διαδραματίσει οποιοδήποτε ουσιαστικό ρόλο, πρέπει να ρισκάρει. Δεν διεξάγεται αντικατοχικός αγώνας με συμμόρφωση προς τις Τουρκικές υποδείξεις. Ούτε διαπραγματεύσεις με τις τουρκικές κανονιοφόρους να μας σημαδεύουν. Τυχόν διακοπή των διαπραγματεύσεων με τουρκική πρωτοβουλία, θα ήταν διαφυγή για την Ε/κ πλευρά, χωρίς ουσιαστικό κόστος. Και γι αυτό δεν πρόκειται η Τουρκία να το πράξει.  

Με όσα λέχθηκαν και με τις δεσμεύσεις και υπογραφές που έγιναν ως τώρα, η Κύπρος θα είναι ο μεγάλος χαμένος ΑΝ υποχωρήσει μπροστά στις τουρκικές απειλές. Οι επιπτώσεις δεν θα είναι μόνο οικονομικές λόγω του φυσικού αερίου. Αυτό είναι το ελάχιστο. Υποχώρηση σημαίνει την εσαεί υποθήκευση μας στην Τουρκία χωρίς ελπίδα διαφυγής. Οι συνέπειες για την Κύπρο και τον ελληνισμό θα είναι καταστρεπτικές αφού θα λαθροβιώνουμε στο περιθώριο της Ιστορίας μέχρι την τελική μας εξαφάνιση. Χίλιες φορές ένα θερμό επεισόδιο, παρά να υποχωρήσει η Κύπρος με πρόσχημα κάποιο αντάλλαγμα. Ενόσω λοιπόν το θερμόμετρο θα ανεβαίνει, οφείλουμε να μείνουμε ακλόνητοι προσδοκώντας την τεράστια προοπτική θετικών εξελίξεων που διανοίγεται και απαιτεί στοιβαρή διαχείριση και διορατικότητα.

Κώστας Μαυρίδης                  mavrides@ucy.ac.cy