Έχει λεχθεί αρκετές φορές ότι η απόρριψη κάποιων προτάσεων του Δ. Χριστόφια από τον Έρογλου αποτελεί απόδειξη της ορθότητας των προτάσεων και της διαχείρισης της διαπραγματευτική μας ομάδας. Αναφερόμενος στη στάση του Έρογλου, το επανέλαβε ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστόφιας με την εξής απορία: «Το κάνει από Ελληνοκυπριακό πατριωτισμό; Δεν τα καταλαβαίνω αυτά τα πράγματα. Όπως και για την σταθμισμένη ψήφο …».
Αν η εναντίωση από τον Έρογλου αποτελεί το κριτήριο της δικής μας ορθότητας, τι θα σημαίνει η ίδια λογική, για εκείνες τις προτάσεις του Δ. Χριστόφια που έγιναν αποδεκτές από τον Έρογλου; Προφανώς, με την ίδια λογική έγιναν αποδεκτά όσα υπηρετούν απόλυτα τον Τουρκοκυπριακό πατριωτισμό του Έρογλου! Στην πραγματικότητα πρόκειται για πυροτέχνημα που επινοήθηκε για να πειθαρχούν όσοι –ιδίως εντός ΑΚΕΛ– αμφισβητούν την ορθότητα της πολιτικής στο Κυπριακό.
Η στατική αντίληψη των πραγμάτων είναι χαρακτηριστικό της υφιστάμενης πολιτικής από την αρχή. Αδυνατεί να αντιληφθεί την ουσιαστική δυναμική που δημιουργείται και διαβρώνει τις θέσεις μας στην πορεία του χρόνου. Αυτό από εκείνους που δηλώνουν να αγωνιούν διότι «ο χρόνος παγιώνει την κατοχή»! Αυτή η αντίληψη μας έφερε στο χείλος του γκρεμού χωρίς οι υπαίτιοι να το αντιλαμβάνονται. Ενδεικτικά, η διαχείριση σε δύο κορυφαία κεφάλαια -το περιουσιακό και τον εποικισμό- το αποδεικνύουν.
Στα δύο αυτά κεφάλαια αναμένεται να είναι καθοριστικής σημασίας για την τελική τους ρύθμιση η εξέλιξη/κατάστασή τους μέσα στο χρόνο ενόσω λύση δεν βρίσκεται. Η Ε/κ πλευρά έπρεπε να λειτουργεί με τρόπο που να αποθαρρύνει νέα τετελεσμένα (πραγματικότητες) π.χ. με στέρεη θέση ότι κάθε ιδιοκτησία θα κριθεί επί της αρχής ότι ανήκει στον ιδιοκτήτη όπως καθορίζεται από το νόμιμο Κυπριακό κτηματολόγιο. Τυχόν ενστάσεις θα έπρεπε να υποβληθούν από την Τ/κ πλευρά. Όμως, είναι η πλευρά μας που υιοθέτησε τον όρο «χρήστης» με προτεραιότητα έναντι του ιδιοκτήτη εφόσον εγκατάλειψη της περιουσίας θα του προκαλούσε μεγαλύτερη ταλαιπωρία. Με τέτοια λογική, κάθε περιουσία που σήμερα χρησιμοποιείται στα κατεχόμενα και θα εντασσόταν στο Τ/κ «state», αυτόματα θα κατέληγε στον “χρήστη” και όχι στον Ε/κ ιδιοκτήτη. Το χειρότερο, στην δυναμική του χρόνου στο μέλλον –με δεδομένο το αδιέξοδο- εξωθείται η επέκταση της «χρήσης» κάθε κατεχόμενης Ε/κ περιουσίας που δεν είναι υπό «χρήση» τώρα, ώστε με βεβαιότητα όλα να έχουν τουρκοποιηθεί στην βάση δικής μας πρότασης.
Ανάλογη στατική αντίληψη επικράτησε και για τους έποικους. Για δεκαετίες, ζούσαν σε καθεστώς αβεβαιότητας λόγω της πάγιας αντίληψης ότι πρόκειται για έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και πρέπει να φύγουν όλοι. Αυτό ενδυνάμωνε φωνές εντός της Τ/κ κοινότητας που επιθυμούσε αποπομπή τους. Η στάση μας έπρεπε να εκκινά από την καθαρή ΑΡΧΗ για συνολική αποχώρησή τους, από την οποία η Τ/κ πλευρά θα ζητούσε εξαιρέσεις. Η πρώτη σοβαρή ρωγμή προέκυψε όταν μετατρέψαμε τη συζήτηση στον αριθμό που μένουν. Σήμερα, φτάσαμε στο σημείο να υπάρχει σύγκλιση της πλευράς μας στην αρχή (!) δικαιώματος ελεύθερης εγκατάστασης από την Τουρκία στην Κύπρο. Η ελεύθερη εγκατάσταση στην Κύπρο υπηκόων της Τουρκίας χωρίς οποιοδήποτε περιορισμό είναι μέρος των συγκλίσεων που αποδέχτηκε η πλευρά μας. Το Προεδρικό αντιτάσσει ότι θέσεις/προτάσεις της Ε/κ διαπραγματευτικής ομάδας αλλού, προνοούν διατήρηση της δημογραφικής αναλογίας… Δεν αντιλαμβάνεται την βαρύτητα που έχει ένα έγγραφο ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ με την υπογραφή των δύο «ηγετών», έναντι οποιασδήποτε άλλης θέσης/άποψης που επιδέχεται ερμηνείες και προβλήματα εφαρμογής ΑΝ γίνει αποδεχτή. Σε αυτά, το να αντιτάξουμε ότι απορρίψαμε το Σχ. Ανάν για να διεκδικήσουμε το κοινοτικό κεκτημένο ως ασπίδα μας… Το να αντιτάξουμε ότι η κοινοτική νομολογία θωρακίζει όσα δικαιούμαστε… Το να επεξηγήσουμε τι σημαίνει -πριν την λύση- να αποδέχεσαι νομιμοποίηση του εποικισμού, είναι όλα ανώφελα σε τέτοια μυαλά.
Κώστας Μαυρίδης mavrides@ucy.ac.cy
Αν η εναντίωση από τον Έρογλου αποτελεί το κριτήριο της δικής μας ορθότητας, τι θα σημαίνει η ίδια λογική, για εκείνες τις προτάσεις του Δ. Χριστόφια που έγιναν αποδεκτές από τον Έρογλου; Προφανώς, με την ίδια λογική έγιναν αποδεκτά όσα υπηρετούν απόλυτα τον Τουρκοκυπριακό πατριωτισμό του Έρογλου! Στην πραγματικότητα πρόκειται για πυροτέχνημα που επινοήθηκε για να πειθαρχούν όσοι –ιδίως εντός ΑΚΕΛ– αμφισβητούν την ορθότητα της πολιτικής στο Κυπριακό.
Η στατική αντίληψη των πραγμάτων είναι χαρακτηριστικό της υφιστάμενης πολιτικής από την αρχή. Αδυνατεί να αντιληφθεί την ουσιαστική δυναμική που δημιουργείται και διαβρώνει τις θέσεις μας στην πορεία του χρόνου. Αυτό από εκείνους που δηλώνουν να αγωνιούν διότι «ο χρόνος παγιώνει την κατοχή»! Αυτή η αντίληψη μας έφερε στο χείλος του γκρεμού χωρίς οι υπαίτιοι να το αντιλαμβάνονται. Ενδεικτικά, η διαχείριση σε δύο κορυφαία κεφάλαια -το περιουσιακό και τον εποικισμό- το αποδεικνύουν.
Στα δύο αυτά κεφάλαια αναμένεται να είναι καθοριστικής σημασίας για την τελική τους ρύθμιση η εξέλιξη/κατάστασή τους μέσα στο χρόνο ενόσω λύση δεν βρίσκεται. Η Ε/κ πλευρά έπρεπε να λειτουργεί με τρόπο που να αποθαρρύνει νέα τετελεσμένα (πραγματικότητες) π.χ. με στέρεη θέση ότι κάθε ιδιοκτησία θα κριθεί επί της αρχής ότι ανήκει στον ιδιοκτήτη όπως καθορίζεται από το νόμιμο Κυπριακό κτηματολόγιο. Τυχόν ενστάσεις θα έπρεπε να υποβληθούν από την Τ/κ πλευρά. Όμως, είναι η πλευρά μας που υιοθέτησε τον όρο «χρήστης» με προτεραιότητα έναντι του ιδιοκτήτη εφόσον εγκατάλειψη της περιουσίας θα του προκαλούσε μεγαλύτερη ταλαιπωρία. Με τέτοια λογική, κάθε περιουσία που σήμερα χρησιμοποιείται στα κατεχόμενα και θα εντασσόταν στο Τ/κ «state», αυτόματα θα κατέληγε στον “χρήστη” και όχι στον Ε/κ ιδιοκτήτη. Το χειρότερο, στην δυναμική του χρόνου στο μέλλον –με δεδομένο το αδιέξοδο- εξωθείται η επέκταση της «χρήσης» κάθε κατεχόμενης Ε/κ περιουσίας που δεν είναι υπό «χρήση» τώρα, ώστε με βεβαιότητα όλα να έχουν τουρκοποιηθεί στην βάση δικής μας πρότασης.
Ανάλογη στατική αντίληψη επικράτησε και για τους έποικους. Για δεκαετίες, ζούσαν σε καθεστώς αβεβαιότητας λόγω της πάγιας αντίληψης ότι πρόκειται για έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και πρέπει να φύγουν όλοι. Αυτό ενδυνάμωνε φωνές εντός της Τ/κ κοινότητας που επιθυμούσε αποπομπή τους. Η στάση μας έπρεπε να εκκινά από την καθαρή ΑΡΧΗ για συνολική αποχώρησή τους, από την οποία η Τ/κ πλευρά θα ζητούσε εξαιρέσεις. Η πρώτη σοβαρή ρωγμή προέκυψε όταν μετατρέψαμε τη συζήτηση στον αριθμό που μένουν. Σήμερα, φτάσαμε στο σημείο να υπάρχει σύγκλιση της πλευράς μας στην αρχή (!) δικαιώματος ελεύθερης εγκατάστασης από την Τουρκία στην Κύπρο. Η ελεύθερη εγκατάσταση στην Κύπρο υπηκόων της Τουρκίας χωρίς οποιοδήποτε περιορισμό είναι μέρος των συγκλίσεων που αποδέχτηκε η πλευρά μας. Το Προεδρικό αντιτάσσει ότι θέσεις/προτάσεις της Ε/κ διαπραγματευτικής ομάδας αλλού, προνοούν διατήρηση της δημογραφικής αναλογίας… Δεν αντιλαμβάνεται την βαρύτητα που έχει ένα έγγραφο ΣΥΓΚΛΙΣΕΩΝ με την υπογραφή των δύο «ηγετών», έναντι οποιασδήποτε άλλης θέσης/άποψης που επιδέχεται ερμηνείες και προβλήματα εφαρμογής ΑΝ γίνει αποδεχτή. Σε αυτά, το να αντιτάξουμε ότι απορρίψαμε το Σχ. Ανάν για να διεκδικήσουμε το κοινοτικό κεκτημένο ως ασπίδα μας… Το να αντιτάξουμε ότι η κοινοτική νομολογία θωρακίζει όσα δικαιούμαστε… Το να επεξηγήσουμε τι σημαίνει -πριν την λύση- να αποδέχεσαι νομιμοποίηση του εποικισμού, είναι όλα ανώφελα σε τέτοια μυαλά.
Κώστας Μαυρίδης mavrides@ucy.ac.cy
