Στα ολοκληρωτικά καθεστώτα του υπαρκτού σοσιαλισμού και σε δικτατορικά/φασιστικά
καθεστώτα, συχνά η επιστήμη (και τέχνη) στρατεύτηκαν με το ζόρι να υπηρετήσουν
ιδεολογήματα και σκοπιμότητες της εξουσίας. Δυστυχώς και στο πολίτευμα της
σύγχρονης δημοκρατίας με ατομική πολιτική ελευθερία, συχνά η διαχείριση της
οικονομίας καταντά εργαλείο πολιτικών σκοπιμοτήτων και εκλογικών στοχεύσεων. Η
Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση. Κυπριακή ιδιαιτερότητα αποτελεί ίσως η ευκολία
και ο τρόπος που η επιστήμη υποτάσσεται στις πολιτικές σκοπιμότητες.
Απέναντι στο επερχόμενο οικονομικό τσουνάμι, κάθε απώλεια πολύτιμου χρόνου
και πολύτιμων κρατικών πόρων και ευκαιριών, συνιστά έγκλημα εναντίον της
κοινωνίας. Πρωτίστως όσοι προβάλλονται ως τεχνοκράτες οφείλουν να υπερασπιστούν
το σωστό ενάντια στον οδοστρωτήρα των πολιτικών σκοπιμοτήτων. Άλλωστε, εν μέσω
μιας πρωτοφανούς κρίσης (που συμβαίνει μια φορά κάθε … αιώνα), η λήψη αποφάσεων
κανονικά λαμβάνεται με απόλυτο κριτήριο το δημόσιο συμφέρον ενώ κάθε άλλη
σκοπιμότητα παραγνωρίζεται.
Στην Κύπρο ένας πρώην Υπουργός Οικονομικών ομολογεί
εκ των υστέρων - προφανώς χωρίς να το αντιλαμβάνεται– την επικράτηση των
σκοπιμοτήτων την κρίσιμη ώρα. Αυτό φανερώνουν οι αναφορές του σε «εκλογικό
κέρδος για το κυβερνών κόμμα» από την εσπευσμένη ανακοίνωση επένδυσης από το
Κατάρ, «λογική των δαπανών, στα υπουργεία, [που] είναι αμιγώς πολιτική ή
κομματική», «πολύ μεγάλες σπατάλες» και «μεγάλες πολιτικές πιέσεις», μαζί με
την δική του παρέμβαση σε διεθνή οίκο για να αναβάλει την προγραμματισμένη έκθεση
μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2011. Αυτά διότι «σεβόταν την πολιτική της
κυβέρνησης». Στην ουσία, η επιστήμη και η προσωπική ευθύνη για προάσπιση της
κοινωνίας και των απλών ανθρώπων, υποτάχθηκαν μπροστά στην «πολιτική της
κυβέρνησης».
Συμπεριφορές όπως πιο πάνω υπάρχουν πολλές. Αναφέρω ενδεικτικά την
διαχείριση μιας πρόσθετη αξίας (!) 700 περίπου εκατομμυρίων ευρώ που προέκυψε
πριν μερικά χρόνια από συγχώνευση τραπεζών και αναγνωρίστηκε στις οικονομικές
καταστάσεις της εταιρείας αφού έτυχε έγκρισης από διοίκηση και Διοικητικό
Συμβούλιο της Τράπεζας, εσωτερικούς ελεγκτές,
ανεξάρτητους εξωτερικούς ελεγκτές και αρμόδια εποπτικά όργανα χωρίς να
υπάρχει καταγραμμένη ένσταση κανενός. Εκείνη η πρόσθετη αξία (!) ΟΛΟΚΛΗΡΗ
κρίθηκε πριν μερικούς μήνες ότι έχει μηδενιστεί χωρίς την οποιαδήποτε ένσταση.
Η επιστήμη ξανά και ξανά υποτάσσεται σε σκοπιμότητες με τον κανόνα της σιωπής
να επικρατεί.
Συμπεριφορές σύγχυσης επιστήμης και πολιτικής έχουμε
και σε ιδεολογικό επίπεδο. Χαρακτηριστική και επίκαιρη περίπτωση όσοι είχαν
προμετωπίδα της ιδεολογίας τους την ελεύθερη οικονομία, υποτίθεται. Υποτίθεται,
διότι προφανώς αλλάζουν ιδεολογία κατά που συμφέρει. Στους καλούς καιρούς -πριν
την καταιγίδα –στιγμάτιζαν την κρατική εποπτεία ως «βάρος στις πλάτες του
επιχειρηματικού κόσμου» και «στρέβλωση της ελεύθερης οικονομίας». Αλλά με ευκολία αποδέχτηκαν να φορτωθούν στον
φορολογούμενο 1.8 δις ευρώ για να
διασφαλιστεί η λειτουργία ιδιωτικής τράπεζας (λόγω ζημιών της) χωρίς να έχουν εξαντληθούν
άλλες επιλογές. Και ένα μήνα μετά ανακάλυψαν ότι υπάρχει μηχανισμός στήριξης. Και
επειδή κάτι ξέρουμε, ρωτάμε: Υπήρχε δυνατότητα εξαγοράς της τράπεζας από ξένη
τράπεζα, που θα κατέληγε σε περικοπές με
άμεση απόλυση σημαντικού αριθμού υψηλόβαθμων στελεχών της τράπεζας, χωρίς
όμως μετακύλυση κόστους στον φορολογούμενο; Εκείνοι που πριν λίγα χρόνια επέκριναν
δριμύτατα το κράτος ως «ανίκανο επιχειρηματία» σήμερα έκριναν απόλυτα αναγκαίο
να βάλει το κράτος την πλάτη του από
κάτω για να καλύψει μιαν ιδιωτική τράπεζα (με 1.8 δις) και με την διοίκηση στη
θέση της. Κατόπιν εορτής, η λαϊκή κατακραυγή υποχρέωσε κάποιους να παραιτηθούν.
Πάντως, ιδεολογία καλού καιρού με καταφυγή
στο κράτος στους κακούς καιρούς, δεν είναι ιδεολογία, είναι σκοπιμότητα.
Επιμένουμε για μήνες πως το μερίδιο ευθύνης του καθενός μόνο μια έρευνα θα το
καταδείξει. Ανεξάρτητα όμως, εν μέσω της πρωτοφανούς καταιγίδας, το δημόσιο
συμφέρον ως κριτήριο όλων των αποφάσεων επιβάλλει ως πρώτο μέτρο να αρχίσουν οι
τράπεζες να ξαναδανείζουν. Σε αυτό έπρεπε να επικεντρωθεί η Κυβέρνηση. Αυτό
επιβάλλει και η επιστήμη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου