Φυσικό αέριο και συνομωσίες

Πρόσφατα, έκλεισαν 9 χρόνια από το δημοψήφισμα του 2004 και την αποκάλυψη της Αγγλο-Τουρκικής συνομωσίας για τον ενεργειακό πλούτο. Λόγω καταιγισμού αναλύσεων με έντονη αντιπαράθεση και δεδομένης της εμπιστοσύνης προς συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, αρκετοί αντιλήφθηκαν το μέγεθος της δολοπλοκίας αργότερα. Σήμερα, ευτυχώς, ο ενεργειακός πλούτος δεν θεωρείται «αέρας κουπανιστός» όπως διάφοροι ειρωνεύονταν το 2004 αλλά και μετά (π.χ. ανάλυση στον «Πολίτη» 28 Μαΐου 2006 περιέγραφε τα πιο πάνω ως μύθο).

Η Ιστορία επαναλαμβάνεται μεν, αλλά δεν είναι ποτέ ακριβώς ίδια αφού τα προσωπεία και τα επικοινωνιακά επιχειρήματα προσαρμόζονται, ενώ τα συμφέροντα παραμένουν αναλλοίωτα. Σήμερα, το φυσικό αέριο κυριαρχεί στους σχεδιασμούς για το μέλλον (οικονομία και Κυπριακό), ενώ επανεμφανίζονται με ίδιο ή νέο όνομα, όσοι χάθηκαν για χρόνια (PRIO, ΟΠΕΚ, Cyprus2015 κ.ά.). 

Για τους ρεαλιστές, το Πρωτόκολλο για τις Αγγλικές Βάσεις (σ. 64-65) στο Σχ. Ανάν αποκαλύπτει την αγγλική δολοπλοκία. Συνοπτικά, το καθεστώς των βάσεων αναβαθμιζόταν για να αποκτήσει δικαίωμα στην κυπριακή ΑΟΖ. Το ζητούμενο για τον εμπειρογνώμονα που θα διόριζε η Αγγλία δεν ήταν η επέκταση των θαλάσσιων υδάτων των βάσεων χωρίς την ελάχιστη νομιμότητα, που άλλωστε, θα καθιστούσε τη συνομωσία φανερή. Πρώτιστο ζητούμενο ήταν να θεμελιωθεί νομική βάση για πρόταξη δικαιώματος στην ΑΟΖ  μέσω εγκαθίδρυσης  καθεστώτος κρατικών χωρικών υδάτων. Αυτό θα "νομιμοποιούσε» την πρόταξη δικαιώματος στην  παρακείμενη Κυπριακή ΑΟΖ  ώστε κάθε μελλοντική ρύθμιση της ΑΟΖ να περιλαμβάνει το "ιδιότυπο αγγλικό καθεστώς.  Το συγκριτικά μικρό μέγεθος αγγλικών χωρικών υδάτων στην ακτογραμμή  θα αποζημιωνόταν στη βάση διεθνώς παραδεκτών αρχών που προνοούν ότι το μέρος (η Αγγλία στην περίπτωση) «αποζημιώνεται» στην ΑΟΖ με «δικαιότερο τρόπο» παρά με αναλογική ρύθμιση. Για τη σημασία μιας μόνο λέξης παραθέτουμε ότι στις συμφωνίες του 1960, ο θαλάσσιος χώρος πρόσβασης προς τις αγγλικές βάσεις περιοριζόταν ΜΟΝΟ για στρατιωτικούς σκοπούς. Στο Σχ. Ανάν, έγινε για «οποιοδήποτε σκοπό»… και σκοπούς εξόρυξης φυσικού αερίου.     

 Άλλο χαρακτηριστικό συμβάν της προπαγάνδας στα κυπριακά ΜΜΕ ήταν πως η Αγγλία έκανε ένα τεράστιο δώρο στους Ε/κ παραχωρώντας τους 40 τ.χλμ. έδαφος από τις αγγλικές βάσεις με αντάλλαγμα  … συγκριτικά ελάχιστης αξίας θαλάσσια ύδατα στην κυπριακή ακτογραμμή. Στην πραγματικότητα, τα «ελάχιστης αξίας» χωρικά ύδατα θα καθιστούσαν αδύνατη τη ρύθμιση της ΑΟΖ χωρίς την Αγγλία. Παρεμπιπτόντως, το 2004, ένα μήνα περίπου πριν το δημοψήφισμα, η Βουλή των Λόρδων στην Αγγλία αντέδρασε στην παραχώρηση εδάφους των αγγλικών βάσεων. Αμέσως, σε συνεδρία κεκλεισμένων των θυρών, ο περιβόητος Χάνεϋ εξήγησε  ποιος ήταν ο απώτερος σκοπός εκείνου του «δώρου». Μετά τη συνεδρία, δεν υπήρξε καμιά ανακοίνωση αφού προφανώς επικράτησε πλήρης ικανοποίηση από τις εξηγήσεις του. Σήμερα, επανέρχονται ένας-ένας διάφοροι «σκεπτικιστές» με το δήθεν αθώο ερώτημα να τους υποδειχθεί «που στο Σχέδιο Ανάν γράφει ότι οι Εγγλέζοι θα άρπαζαν το φυσικό αέριο της Κύπρου». Αυτό φανερώνει πολλά για τις επικείμενες επιδιώξεις αφού είναι αδύνατον να καταγράφεται μια συνομωσία σε επίσημο σχέδιο λύσης που έπρεπε να πλασαριστεί στο λαό να το αποδεκτεί.    

 Παρεμπιπτόντως, στο πλαίσιο της επιδιαιτησίας που ο ΟΗΕ άσκησε για το Σχ. Ανάν, προέκυψε τροποποίηση στο Νόμο περί χωρικών υδάτων/υφαλοκρηπίδας που ήταν καθοριστικό για τις δυνατότητες αξιοποίησης του ενεργειακού πλούτου. Η τροποποίηση αφορούσε τη μελλοντική ρύθμιση ΑΟΖ και ενσωματώθηκε στις 23 Απριλίου 2004, μόλις μια μέρα πριν το δημοψήφισμα (κατέχουμε το έγγραφο με τις υπογραφές). Σημειώνουμε επίσης ότι από τις διεθνείς συμβάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας που μεταφέρονταν στο Ε/κ κρατίδιο, η Τουρκία απαίτησε μια μόνο  συμφωνία (από όλες) να εξαιρεθεί  και να ακυρωθεί. Εκείνη που αφορούσε την ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου.

 Τα πιο πάνω έχουν καθοριστική σημασία για το μέλλον και για όσους θέλουν να έχουν ανοιχτό το μυαλό και τα μάτια.  

  

Κώστας Μαυρίδης  - mavrides@ucy.ac.cy

Όταν ένα κράτος γίνεται «κερδοσκόπος»…

Η Κύπρος διαθέτει αποθέματα χρυσού (σχεδόν 14 τόνοι) με σημερινή αξία περίπου μισό δις, που ΔΕΝ λύνει τα προβλήματα. Ωστόσο, επικρατεί μια επιφανειακή αντίληψη που προσδοκούμε να αποτραπεί λόγω αντίδρασης (άλλο ένα mea culpa κατόπιν εορτής, δεν αρκεί).

 Επικεντρωνόμαστε σε δύο βασικές προϋποθέσεις διαχείρισης χρυσού από ένα μικρό  κράτος. Ο χρυσός παρέχει δυνατότητα ανταλλαγής του για εξασφάλιση απόλυτα αναγκαίων αγαθών π.χ. ο χρυσός πωλείται/ανταλλάσσεται για αγορά φαρμάκων και ενέργειας στην περίπτωση πολέμου. Συνεπώς, ο χρυσός αποτελεί αποθεματικό έσχατης καταφυγής όταν εξαντληθούν τα χρήματα του κράτους ή το νόμισμα του δεν γίνεται αποδεκτό στις διεθνείς αγορές. Αυτά είναι καθιερωμένοι και αποδεκτοί κανόνες. Αλλά, η Κύπρος «φτιάχνει» δικούς της με βάση το κομματικό συμφέρον και με εναλλασσόμενους ρόλους. Πριν τέσσερα χρόνια, υπό καλύτερες συνθήκες, η Κυβέρνηση του ΑΚΕΛ επιθυμούσε πώληση του χρυσού, ενώ σήμερα –που είναι αντιπολίτευση– εναντιώνεται. Ταυτόχρονα, ο ΔΗΣΥ που ήταν ΤΟΤΕ αντιπολίτευση, εναντιωνόταν σφόδρα σε κάθε σκέψη για πώληση χρυσού, αλλά σήμερα ως Κυβέρνηση στηρίζει την εκποίησή του (άμεσα ή έμμεσα). Οι ρόλοι εναλλάσσονται όπως πάνω στη σκηνή οι ηθοποιοί και δυστυχώς, αρκετοί χειροκροτούν ανάλογα με την κομματική τους τοποθέτηση και όχι με κριτήριο το ΣΩΣΤΟ.        

 Επιπλέον, ξεκαθαρίζουμε ότι για ένα κράτος (ιδίως μικρό) όπως η Κύπρος, δεν έχει σημασία η τιμή του χρυσού. Το να πωλήσουμε σήμερα που είναι ψηλή τιμή πριν πέσει, είναι κερδοσκοπική αντίληψη που υιοθετήθηκε αλλού και μας κατάστρεψε. Σήμερα, κατηγορείται «μια χούφτα τραπεζίτες που κερδοσκόπησαν πάνω στην πλάτη της κοινωνίας». Η κίνηση όμως των τραπεζιτών να τοποθετήσουν τα δις των καταθετών σε επικίνδυνα κρατικά ομόλογα ήταν ΜΕΓΑ λάθος, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα (είτε κέρδιζαν είτε όχι), διότι αποτελούσε ανατροπή της πάγιας αρχής για διαχείριση της

ρευστότητας. Οι τράπεζες τοποθετούν κεφάλαια σε κρατικά ομόλογα ως πηγή ασφάλειας (χωρίς κίνδυνο) για να τα έχουν διαθέσιμα όταν χρειάζονται ρευστότητα. Εξού, η επιλογή της προέλευσης των ομολόγων και του ποσού, έχουν καθοριστική σημασία. Οι κυπριακές τράπεζες ωστόσο επέλεξαν την ανάληψη τεράστιων κινδύνων, που σήμαινε ανατροπή της καθιερωμένης πρακτικής που επέβαλλε πρώτιστο ζητούμενο την ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Εν ολίγοις, επικράτησε η ανάληψη ρίσκου για κερδοσκοπία (αγοράζοντας χαμηλά τα «σάπια» ομόλογα, προσδοκώντας να τα πωλήσουν ακριβά), στην θέση της καθιερωμένης  ασφάλειας για σκοπούς ρευστότητας. Τα ίδια συμβαίνουν τώρα με το χρυσό ο οποίος από αποθεματικό ασφάλειας στην έσχατη εκείνη επιλογή, αντιμετωπίζεται ως αντικείμενο αγοραπωλησιών με σκοπό το κέρδος! Αυτό, ανατρέπει την όλη προσέγγιση του χρυσού ως αποθεματικού ασφαλείας. Άλλωστε, η διαχείριση του χρυσού από ένα αδύνατο κράτος-ιδιοκτήτη, ΔΕΝ πρέπει να γίνεται με κερδοσκοπική και βραχυπρόθεσμη προσέγγιση που αφορά μεγάλους «παίκτες» του χρηματιστηρίου αλλά με βάση το μακροπρόθεσμο μέλλον.

 Τέλος, στο σύγχρονο διεθνές νομισματικό σύστημα ένα χαρτονόμισμα έχει μόνο την συναλλακτική αξία που αναγράφεται πάνω, χωρίς μετατροπή του σε πραγματικό πλούτο (real wealth). Αυτό ισχύει και για το ευρώ που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, χωρίς ανάλογο πραγματικό αντίκρισμα. Δεν παρέχεται εδώ χώρος για να επεξηγηθούν οι τεράστιοι κίνδυνοι που ελλοχεύουν στην περίπτωση που το διεθνές σύστημα ταρακουνηθεί. Όμως, η Κύπρος εκ των πραγμάτων οφείλει να στηριχτεί στον πραγματικό της πλούτο (όπως τον χρυσό σε συνδυασμό με το φυσικό αέριο), που ήταν και κύρια συνιστώσα της πρότασης μας εναλλακτικά προς την Τρόικα. Επιπλέον, ο χρυσός αναμένεται να έχει βαρύνουσα σημασία στους σχεδιασμούς για επανακεφαλαιοποίηση τραπεζών (στο πλαίσιο της Βασιλείας III για τους γνωρίζοντες). Καθώς αυτά δρομολογούνται και ενώ οι Κεντρικές Τράπεζες διεθνώς συσσωρεύουν χρυσό για χρόνια (ανεξάρτητα από την τιμή), ένα μικρό και αδύνατο κράτος προτίθεται να πωλήσει! Και μόνο, η αύξηση της   αβεβαιότητας που προκαλεί αυτό στην εγχώρια οικονομία, αρκεί για να ακυρωθεί. Πάντως, αν πρόκειται για άγνοια, υπάρχει δυνατότητα αποτροπής. Διαφορετικά, κάτι «βρωμάει» πολύ. 

                                              

Διαπραγμάτευση και Μέλλον

Επικρατεί η εντύπωση πως η πορεία που ακολουθεί η Κύπρος με το Μνημόνιο υπήρξε η κατάληξη μιας εξαντλητικής ανάλυσης όλων των εναλλακτικών επιλογών. Σε επικοινωνιακό επίπεδο υπάρχει προφανώς η επιδίωξη να εμπεδωθεί αυτή η παράσταση στην κοινή γνώμη, μόνο που προέχει η ουσία και όχι η παράσταση.

Χωρίς να απαλλάσσεται η καταστροφική απραξία της προηγούμενης Κυβέρνησης, κρίνεται ωφέλιμο να αξιολογηθεί η επίδοση της παρούσας διαπραγματευτικής ομάδας με βάση την πληροφόρηση που είχε πριν κάθε καθοριστική συνεδρία π.χ. στα δύο Eurogroup. Επικεντρωνόμαστε στα καθοριστικά γεγονότα γύρω από την διαπραγματευτική τακτική της Κυβέρνησης ενώπιον μεγαθηρίων με τακτικές και  εκβιασμούς προμελετημένα. Τέτοια σημαντικά γεγονότα γνωστοποιήθηκαν πλέον και περιλαμβάνουν το κούρεμα καταθέσεων που αναμενόταν να τεθεί στην διαπραγμάτευση, ο χειρισμός του ρωσικού παράγοντα πριν και μετά το πρώτο Eurogroup, το θέμα της συστημιτικότητας κ.ά. Τα γεγονότα δείχνουν ότι η παραμονή εντός Τρόικας ήταν προδέσμευση, χωρίς προετοιμασία αντίδρασης ή «ανυπακοής». Εκ των υστέρων θυμός ή παρόμοιες αντιδράσεις της διαπραγματευτικής ομάδας μπροστά στην ακαμψία του Eurogroup, έχουν μηδενική αξία μπροστά στην στρατηγική αντιπαλότητα τέτοιων «παιγνίων».   

Ωστόσο, σκοπός της ανάλυσης δεν είναι το παρελθόν αλλά πρωτίστως το μέλλον. Εφόσον εμμένουν μέχρι σήμερα πως ΜΟΝΟ μια επιλογή υπήρχε πάντα, σημαίνει ότι όντως μια επιλογή υπάρχει και τώρα ως αποτέλεσμα της ίδιας μοναδικής πολιτικής λογικής. Η λογική αυτή δεν επιτρέπει καν προβληματισμούς έξω από την Τρόικα. Εξού και θεωρείται αξίωμα πως ό,τι προτάθηκε στο  Eurogroup, ήταν το εφικτό! Δεν θα μάθουμε ποτέ αν κάτι άλλο ήταν εφικτό, επειδή οποιαδήποτε άλλη λογική αποκλείστηκε. Κατέστη λοιπόν αναπόφευκτο το «εφικτό» σενάριο, αφού η Κυβέρνηση απέκλεισε (άμεσα ή έμμεσα) οτιδήποτε άλλο. Αυτό όμως ως λογική αφορά το ΣΗΜΕΡΑ και το ΜΕΛΛΟΝ. Και δυστυχώς, συνακόλουθα γεγονότα στο μεσοδιάστημα, καθιστούν εκ  των πραγμάτων την κυβερνητική επιλογή, ως την μόνη … εφικτή! Αλλά για λάθους λόγους.

Δείγμα της λανθάνουσας λογικής που επικρατεί είναι που οι όποιες επιλογές «ντύνονται» με επιχειρηματολογία στήριξης εκ των υστέρων. Επιπλέον, παρακολουθήσαμε «επιστημονικές» αναλύσεις σε τηλεοπτικές εκπομπές που διαπίστωναν ότι η «η Κύπρος δεν αποτελεί συστημικό κίνδυνο επειδή η εκροή κεφαλαίων από την Ευρωζώνη ήταν περιορισμένη και ούτε υπήρξε πτώση του ευρώ.» Προβλήθηκε επίσης πως «η λύση της Τρόικας είναι η επιλογή όσων δεν θέλουν ρίσκο» και ότι «η λύση εκτός Τρόικας σημαίνει αυτόματα έξοδο από το ευρώ». Τέτοιες διαπιστώσεις (εκ των υστέρων) φανερώνουν την εκ των προτέρων  δέσμευση στην μοναδική στόχευση εντός Τρόικας. Και δεν αποτελούν επαλήθευση της ορθότητας της τακτικής. Συνεπώς, αν τα πιο πάνω ισχύουν, πως άλλαξε η «μοναδική» λογική σήμερα; Πως; 

Πορεία εκτός Μνημονίου (με ευρώ ή χωρίς) προϋποθέτει πολιτική λογική που περιλαμβάνει έμπρακτη προετοιμασία για έργα και θυσίες, αν απαιτηθεί. Όχι θεωρητικολογίες και θυμούς. Περιοριζόμαστε στο εξής. Για την «βόμβα» που τρόμαζε την Ευρωζώνη και γνωρίζαμε από τις 28 Ιανουαρίου 2013, το τεκμηρίωσε πρόσφατα και ο D. Gros (επικεφαλής του Center for European Policy Studies-Βρυξέλλες, σύμβουλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ΔΝΤ). Καθώς επικρατούσε η άποψη ότι η εγγύηση σε τραπεζικές καταθέσεις στην Ευρωζώνη παρέχεται από την «Ευρώπη» (αόριστα) ή κάποιαν Ευρωπαϊκή Αρχή, στην πραγματικότητα η ευρωπαϊκή νομοθεσία/Οδηγία υποχρέωνε το κράτος στη σύσταση και λειτουργία Σχεδίου προστασίας των καταθέσεων. Χωρίς ωστόσο Ευρωπαϊκή εγγύηση, όπως αποφάνθηκε το Δικαστήριο EFTA (28 Ιαν 2013) όπου προσέφυγε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εναντίον της Ισλανδίας (δεν είναι μέλος της Ε.Ε. αλλά τηρεί την Οδηγία και αρνήθηκε να πληρώσει τις καταθέσεις στους Άγγλους και Ολλανδούς.). Γνώριζε η διαπραγματευτική ομάδα εκείνη την απόφαση; Πως την ενσωμάτωσε στην διαπραγματευτική τακτική μας; Μπορούσε εκείνο το κενό να τινάξει στον αέρα ΤΟΤΕ ολόκληρη την Ευρωζώνη και επομένως, μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από εμάς ως φοβερό «όπλο» στην ώρα του; Δεν θα μάθουμε ποτέ επειδή η λογική που επικρατεί δεν επιτρέπει τέτοιους προβληματισμούς. Όμως, ο αυτοπεριορισμός δεν μειώνει τους κινδύνους αλλά τους επαυξάνει, πράγμα που θα δούμε στην πράξη.

Ο πραγματικός πλούτος και η Κύπρος

Οι εκτιμήσεις για το ΣΥΝΟΛΟ των δανειακών αναγκών της Κύπρου στα επόμενα χρόνια  υπερβαίνουν τα €30 δις στα οποία περιλαμβάνονται η χρηματοδότηση του τραπεζικού συστήματος (επανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, αποπληρωμή ELA, Συνεργατισμού) και του κράτους (τρέχουσες ανάγκες και αναχρηματοδότηση). Ωστόσο, στο προσκήνιο πλεονάζει η εκ των υστέρων «σοφία» πολλών, μεταξύ τους μερικών που στην κρίσιμη ώρα των αποφάσεων συντάσσονταν με τους «ένοχους», ενώ τώρα διαγκωνίζονται να εμφανιστούν με τους «δίκαιους». Γι αυτό και θα στρέψουμε τον προβληματισμό σε κάτι ευρύτερο.

Θα αποφύγουμε τη λογιστική προσέγγιση με προσθέσεις και αφαιρέσεις για το κατά πόσον η κυπριακή οικονομία μπορεί να «σηκώσει» το ποσό ή θα την καταπλακώσει μαζί με τον καθένα μας. Επειδή καθένας με βάση υποθέσεις καταλήγει σε εκτιμήσεις και συμπεράσματα, θα αποφύγουμε όσο γίνεται τέτοιου είδους λογιστικές προσεγγίσεις, που άλλωστε  κρίθηκαν στην πράξη τις τελευταίες βδομάδες. Ο ίδιος αρμόδιος στο πρώτο Eurogroup διαβεβαίωνε «για αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα» και στο δεύτερο Eurogroup, πολύ πιο σίγουρος, αναφερόταν σε «τερματισμό της αβεβαιότητας». Αυτού του είδους η προσέγγιση κρίθηκε και πλέον αποτελεί μελέτη περιπτώσεως (case study) για τα πανεπιστήμια ως δείγμα ανικανότητας για αποφυγή.

Προσεγγίζοντας διαφορετικά με σκοπό τον προβληματισμό, παραθέτουμε ότι πλουτοπαραγωγικοί πόροι είναι όσα στην οικονομία παράγουν πλούτο και έχουν οικονομική/ πραγματική αξία π.χ. οι επενδυμένοι πόροι σε παραγωγικές λειτουργίες της οικονομίας (διοίκηση, εργαζόμενοι, κεφάλαιο, εξοπλισμός κ.ά.). Αυτά αυξάνουν τον πλούτο και κατ΄επέκτασην την ευημερία και συνυπολογίζονται στον πραγματικό πλούτο. Άλλες «τεχνητές» διαδικασίες δημιουργίας πλούτου, παράγουν  φούσκες που νομοτελειακά καταλήγουν σε κατάρρευση, αλλά στο μεσοδιάστημα προκύπτει αναδιανομή πλούτου. Αναδιανομή και όχι παραγωγή νέου πλούτου!   

 Στο σύγχρονο διεθνές νομισματικό σύστημα λειτουργεί το fiat νόμισμα (π.χ. ευρώ, δολάριο) όπου ένα χαρτονόμισμα έχει χρηματική (ονομαστική) αξία που αναγράφεται πάνω στο χαρτονόμισμα αλλά χωρίς αντίκρισμα π.χ. ο κάτοχος χαρτονομίσματος 100 ευρώ, το ανταλλάζει με πλούτο/αγαθά (real wealth) αξίας 100 ευρώ. Η αποδοχή του νομίσματος στις συναλλαγές επιβάλλεται από τη νομοθεσία και λειτουργεί υποχρεωτικά στον οικονομικό του χώρο. Επομένως, το ευρώ εντός της Ευρωζώνης των 17 κρατών-μελών της Ε.Ε. αποτελεί μέσο συναλλαγής για απόκτηση πλούτου. Εντός Ευρωζώνης όμως, μόνο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκδίδει ευρώ, χωρίς να παράγει ανάλογο πραγματικό πλούτο (ή να δεσμεύει κάποιο αντίκρισμα αγαθού). Απλά μπορεί να εκδίδει, πράγμα που δυνατόν να αυξάνει τον πληθωρισμό ιδίως όταν η οικονομία λειτουργεί σε συνθήκες πλήρους αξιοποίησης των πόρων της (π.χ. πλήρους απασχόλησης). Αλλά, τυχόν αύξηση στον πληθωρισμό πρέπει να σταθμίζεται στις εκάστοτε συνθήκες χωρίς να αποτελεί αυτοσκοπό. Η έκδοση νέου χρήματος καταλήγει σε πληθωρισμό (διάβρωση της αγοραστικής αξίας του χρήματος) όταν δεν υπάρχει ανάλογη αύξηση του πραγματικού πλούτου. Αυτό όμως δεν ισχύει σήμερα όπου υπάρχει πρωτοφανές  αναξιοποίητο και αδρανές οικονομικό δυναμικό (εργατικό δυναμικό, τεχνογνωσία, κ.ά.).

Εφόσον η Κύπρος δεν εκδίδει ευρώ, η αποπληρωμή του δανείου απαιτεί απόκτηση χρήματος (ευρώ) μέσω παραγωγής πλούτου (π.χ. εξαγωγές, τουρισμός, εισροή κεφαλαίων). Σε συνθήκες οικονομικής συρρίκνωσης, φυγής κεφαλαίων και άλλα, ο υφιστάμενος πλούτος (ΑΕΠ) μειώνεται και  υποχρεωτικά απαιτείται πρόσθετος πραγματικός πλούτος για αποπληρωμή των δανείων. Με βάση τις υφιστάμενες δυνατότητες, ούτε με το πιο αισιόδοξο σενάριο δεν παράγεται τόσος πλούτος που να καθιστά εφικτή την αποπληρωμή. Ο μοναδικός πραγματικός πλούτος που δυνατόν να αποπληρώσει τόσο χρέος είναι το φυσικό αέριο. Δηλαδή, ο χρηματικός «πλούτος» που μας δάνεισε η Τρόικα θα αποπληρώνεται με τον πραγματικό μας πλούτο. Αν ποτέ τα καταφέρουμε…            

Κώστας Μαυρίδης - Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής      mavrides@ucy.ac.cy

Υ.Γ. Αληθεύει ότι απαγορεύτηκε στους φοροθέτες να εξετάζουν την κατάσταση καθενός που έβγαλε ποσά εκτός Κύπρου και τα οποία δεν δικαιολογούνται με βάση τα δηλωμένα εισοδήματα; Αληθεύει, πως κάθε φοροθέτης περιορίστηκε ΜΟΝΟ σε προκαθορισμένο αριθμό προσώπων; Είναι αυτό διαφάνεια και θέληση για τιμωρία;