Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014

Γιατί η Τουρκία επιλέγει τώρα;



Μια μονόπλευρη ενημέρωση βρίσκεται σε εξέλιξη (ιδίως σε τηλεοπτικά ΜΜΕ που απευθύνονται στο ευρύ κοινό) για το «σχέδιο λύσης Ν. Αναστασιάδη», που φανερώνει το φόβο των σχεδιαστών της. Όποιος πιστεύει στην ορθότητα των απόψεων του, επιδιώκει τον διάλογο. Οι μονόλογοι σε εκπομπές φανερώνουν ότι οι σχεδιαστές της προπαγάνδας γνωρίζουν πως μια δίκαιη και σφαιρική ενημέρωση θα αποκαλύψει το αντίθετο από εκείνο που πολιτικά στοχεύουν.
Την «επιστράτευση» των ΜΜΕ για πλύση εγκεφάλου της κοινωνίας υπέρ του «σχεδίου Αναστασιάδη», αποδέχεται και η ηγεσία του ΑΚΕΛ. Καθώς πάσης φύσεως εκπομπές (π.χ. απογευματινές ψυχαγωγικές εκπομπές) επικεντρώνονται αποκλειστικά σε  «επιλεγμένους» φιλοξενούμενους υπέρ της «λύσης Αναστασιάδη», το ΑΚΕΛ δεν διαμαρτύρεται. Διαμαρτύρεται όμως έντονα (!) γιατί δεν έχει ισότιμο μερίδιο κάλυψης των απόψεων του για τις … ιδιωτικοποιήσεις, που προφανώς κατατάσσει υπέρτατο. Αφού λοιπόν η ηγεσία του ΑΚΕΛ έχει τέτοια προτεραιότητα, έχει την ευκαιρία να το αποδείξει έμπρακτα με ακύρωση της μνημονιακής πολιτικής και των ιδιωτικοποιήσεων. Με το να εναντιωθεί στο «σχέδιο  λύσης Αναστασιάδη» και εφόσον απορριφθεί σε δημοψήφισμα, θα εξυπακούεται η άμεση παραίτησή του. Και το ΑΚΕΛ θα μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία. 
Δυστυχώς, ο κύκλος στήριξης στο «σχέδιο Αναστασιάδη» έχει διευρυνθεί με κομματικά φανατικούς, με διάφορους «εκσυγχρονιστές» των Μη-Κυβερνητικών Οργανισμών με χρηματοδότηση από εξωτερικό και αρκετούς οικονομικά εξαθλιωμένους και απεγνωσμένους στους οποίους η προπαγάνδα πωλεί ελπίδα. Σε τέτοιο περιβάλλον δεν επικρατούν  νηφαλιότητα και ορθολογισμός. Ωστόσο, το ερώτημα που καθένας καλείται να απαντήσει είναι το γιατί η Τουρκία επέλεξε ΤΩΡΑ αυτό τον ελιγμό για … «λύση». Όσοι φοβούνται ή αρνούνται να το απαντήσουν, έχουν ήδη παραδοθεί στην προπαγάνδα. 
Η κατάσταση στην Κύπρο με την τουρκική κατοχή εξυπακούει κινδύνους και πρέπει να αντικατασταθεί με κάτι καλύτερο, όχι χειρότερο. Μετά από μια δεκαετία υλοποίησης σχεδιασμών για τον ενεργειακό μας πλούτο, είμαστε σήμερα μήνες, το πολύ 1-2 χρόνια, πριν την δημιουργία μιας κατάστασης στην Αν. Μεσόγειο που θα συνιστά γεωπολιτικό σεισμό. Όπως εξελίσσονταν τα πράγματα, διεθνείς  ενεργειακοί κολοσσοί (που ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις) θα προχωρήσουν σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων με βάση διεθνείς συμφωνίες με την Κυπριακή Δημοκρατία, εντός της διεθνώς αναγνωρισμένης και ρυθμισμένης ΑΟΖ του μόνου διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους. Η δρομολογημένη αυτή ευκαιρία συμβαίνει για πρώτη φορά μετά από αιώνες αναβαθμίζοντας τα συμφέροντα του κυπριακού ελληνισμού μέσω της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι της Τουρκίας. Για πρώτη φορά, σημαντικά κέντρα εκτός Κύπρου στρέφονται εναντίον της Τουρκίας (αρθρογραφία «Η Τουρκία τέλειωσε οριστικά» για το Ισραήλ και στις ΗΠΑ «Γιατί οι ΗΠΑ σκληραίνει τη στάση της έναντι της Τουρκίας»), φανερώνοντας τι επίκειται. Αυτή η ιστορική συγκυρία με σύγκλιση συμφερόντων βάσει στρατηγικών συμφερόντων, μπορεί να φέρει οικονομική ευημερία και απαλλαγή από την τουρκική κατοχή. Που όμως, μόνοι εμείς μπορούμε να σταματήσουμε μέσω ενός «σχεδίου λύσης» στο οποίο τώρα στοχεύει και η Τουρκία για να ακυρωθούν όλα. Μια «λύση ΤΩΡΑ» μπορεί να αποδεικτεί η διαφορά ανάμεσα στο χάος και την προοπτική. Μια «λύση τώρα» δημιουργεί κίνητρα για κατάρρευση του όποιου κρατικού μορφώματος ώστε όλα όσα σήμερα είναι ρυθμισμένα και συμφωνημένα μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας, διεθνών οργανισμών και πολυεθνικών εταιρειών, θα αμφισβητούνται. Το φοβερό είναι που τεράστιο κίνητρο για κατάρρευση της «ενωμένης … Κύπρου» θα έχουν πλέον (μαζί με την Τουρκία) και οι διεθνείς εταιρείες. Γιατί να παρέχουν μερίδιο εσόδων σε ένα κράτος που η νομιμότητα του -όπως υπάρχει τώρα- δεν θα υπάρχει πλέον; Και ο στρατηγικός άξονας συμμαχίας μεταξύ Κύπρου-Ισραήλ-Ελλάδας με κοινό συμφέρον την ενέργεια, που για πρώτη φορά αναδεικνύεται ως ιστορική δυνατότητα, ακυρώνεται.
Συνοπτικά, οι δυνατότητες για σωστή λύση θα αυξηθούν κατακόρυφα στο εγγύς μέλλον εάν προχωρήσουμε πρώτα απρόσκοπτα με το φυσικό αέριο και με το ενδιαφέρον να διογκώνεται. Δυστυχώς, όμως, σήμερα προδιαγράφεται το ανάποδο, με μια «λύση» πρώτα,  όπου οι δυνατοί παίκτες θα θέλουν και θα μπορούν να διαλύσουν την υποτιθέμενη «λύση» με αποτέλεσμα την κυριαρχία της Τουρκίας.
Κώστας Μαυρίδης - mavrides@ucy.ac.cy    

Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014

Ενώπιον της Ιστορίας



Είναι δεδομένο πως η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Απλά, δεν είναι ακριβώς η ίδια. Επειδή η επανάληψη συμβαίνει σε διαφορετικό χρόνο με διαφορετικές καταστάσεις, πρόσωπα και επιχειρήματα, αυτό δίνει την ευκαιρία ώστε πολλοί, ακόμη και καλόπιστα, να παραπλανούνται. Και από την άλλη, καθένας αναλαμβάνει τον ρόλο που ιστορικά του ανήκει. Άλλοι του γρηγορούντα και άλλοι του ραθυμούντα. Για κάποιους, τα πιο πάνω δυνατόν να αποτελούν ασυνάρτητες θεωρίες ή και «λεπτομέρειες» όπως ήταν το 2004. Μάλιστα, ένας τους αναφέρεται σήμερα σε διορατικότητα και στον … μαρμαρωμένο βασιλιά για να τεκμηριώσει ότι έχει ο ίδιος διορατικότητα και σωστό πολιτικό κριτήριο. Είναι ο ίδιος που με άλλους που σήμερα βρίσκονται στο προσκήνιο, το 2004 θεωρούσαν αέρα κουπανιστό και λεπτομέρειες τις τεκμηριωμένες μας θέσεις και υποδείξεις μας περί Αγγλοτουρκικής συνομωσίας για το φυσικό αέριο. Αν επικρατούσε όμως η θέση τους, δεν θα υπήρχε δυνατότητα ρύθμισης της Κυπριακής ΑΟΖ εντός της οποίας βρίσκεται το φυσικό αέριο αλλά θεμελίωση δικαιώματος αγγλικών χωρικών υδάτων και κατ΄επέκταση, δικαιώματος στην ρύθμιση της ΑΟΖ νοτίως της Κύπρου. Άλλη  «λεπτομέρεια» ήταν που, από όλες τις διεθνείς συμβάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία ξεχώρισε μία, εκείνην που αφορούσε την ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου, την οποία δεν αποδεχόταν. Θα μπορούσαμε να επαναφέρουμε ξανά όσα δημόσια γράφτηκαν και λέχτηκαν τότε. Αλλά, για όποιον θέλει την πραγματικότητα, αυτά αποδείχτηκαν στην πράξη.  Μόνο που σήμερα αυτοί οι ίδιοι βρίσκονται στο προσκήνιο για να διαμορφώσουν την πολιτική που θα αφορά το κυπριακό και το φυσικό αέριο που  πριν δέκα χρόνια θεωρούσαν … λεπτομέρεια.  
 Σήμερα, ενόψει του γεωπολιτικού σεισμού στην Ανατολική Μεσόγειο με επίκεντρο την ενέργεια, ένας οργασμός διεργασιών βρίσκεται σε εξέλιξη. Το βέβαιο είναι που λόγω της οικονομικής δυσπραγίας,  εν μέσω κούρασης και απόγνωσης, ο εκβιασμός για κάποια … λύση αρχίζει να φαίνεται λογική επιλογή στους απελπισμένους. Σε αυτό το περιβάλλον, τα πολιτικά ναρκοπέδια δεν έχουν τέλος. Και οι ευθύνες για το πώς φτάσαμε εδώ είναι ασήκωτες για όσους για χρόνια πριν, άφησαν το οικονομικό πρόβλημα να μετατραπεί σε πεδίο πολιτικού εκβιασμού εναντίον ολόκληρης της Κύπρου. Φαίνεται επίσης πως όλες εκείνες οι δεσμεύσεις πριν ένα χρόνο, εκείνες οι υποσχέσεις για τις γενιές που θα έρθουν, χάθηκαν όπως συνέβη και τον Μάρτιο στο Eurogroup. Τελικά, η Ιστορία επαναλαμβάνεται χωρίς να είναι ακριβώς ίδια. Και η πολιτική εμπειρία δεν αποτελεί εχέγγυο διορατικότητας. Μακάρι να ήταν…

Ενώ λοιπόν ο λαός (ο λαός σε αντίθεση με μεγάλο μέρος της πολιτικής ηγεσίας) απέδειξε ότι  διαθέτει διορατικότητα και απέρριψε την αυτοκτονία το 2004, είχε και την μεγαλοψυχία να επιλέξει νέα Κυβέρνηση που νυχθημερόν υποσχόταν ότι θα σεβαστεί απόλυτα την ετυμηγορία του λαού το 2004. Άλλα όμως προδιαγράφονται με το Κοινό Ανακοινωθέν το οποίο επαναφέρει την Τουρκία στο προσκήνιο. Φυσικά, η Τουρκία επιδιώκει πάση θυσία να αποκτήσει νομιμοποιημένο ρόλο στην Αν. Μεσόγειο επειδή αντιλαμβάνεται ότι ο  ενεργειακός πλούτος έχει στρατηγική αξία στην σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης. Και από την άλλη, παρέχει σε εμάς τη δυνατότητα να ανατρέψουμε -μέσα από συμμαχίες- το ανισοζύγιο αντιπαλότητας στην Αν. Μεσόγειο. Όπως λοιπόν υπάρχει μια μοναδική ευκαιρία για ανατροπή της τουρκικής κατοχής μέσα από συμμαχίες συμφερόντων, ταυτοχρόνως, υπάρχει και το ανάποδο μέσω μιας πρωτοφανούς διεργασίας για ματαίωση αυτής της ιστορικής ευκαιρίας. Και η Ιστορία επαναλαμβάνεται.  
Πριν από καιρό, αναφερθήκαμε στο επικείμενο «πακέτο δύο σε ένα», δηλαδή ένα «πακέτο» που επεξεργάζονται εκτός Κύπρου για να προωθηθεί επικοινωνιακά με επιδίωξη να γίνει αποδεκτό από τους Ε/κ. Τέτοιο «πακέτο δύο σε ένα» θα εκμεταλλεύεται την «ευκαιρία» για να φαίνεται (!) ότι δίνει λύση στα δύο μεγάλα αδιέξοδα, της οικονομίας και του Κυπριακού, όχι λόγω περιεχομένου αλλά λόγω περιτυλίγματος. Και  η Ιστορία επαναλαμβάνεται…

Κώστας Μαυρίδης - Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής     mavrides@ucy.ac.cy
Υ.Γ. Υπενθυμίζω  την υποψηφιότητα μου για Αναπληρωτής Πρόεδρος του ΔΗΚΟ.