Τελικά, ποιος βάζει τις φωτιές;

Η επιστολή του Προέδρου (6 Ιουνίου 2013) προς ανώτατους ευρωπαίους αξιωματούχους/Τρόικα, ερμηνεύτηκε από τον δικό του περίγυρο ότι «ζήτησε πλήρη αναμόρφωση του σχεδίου της Κύπρου, προειδοποιώντας ότι η Λευκωσία ίσως να μην καταφέρει να εκπληρώσει όρους του μνημονίου». Έτσι επίσης ερμηνεύτηκε εντός Κύπρου από τα ΜΜΕ (ευθυγραμμισμένα ή μη) και τα κόμματα (ευθυγραμμισμένα ή μη, περιλαμβανομένου του ΑΚΕΛ). Και έτσι το αντιλήφθηκαν εκτός Κύπρου με δηλώσεις τους ξένοι αρμόδιοι (Financial Times και πρακτορείο Reuters). Επισημαίνεται πως μετά τη δημοσίευση της επιστολής στα ΜΜΕ (μέσω καθοδηγούμενης «διαρροής»), τα κόμματα εγκωμίασαν την μεταστροφή της κυβερνητικής στάσης και το προεδρικό καμάρωνε για την επικοινωνιακή του «επιτυχία» χωρίς οποιαδήποτε αντίδραση ή δυσφορία για … διαρροή της επιστολής. ΚΑΜΙΑ απολύτως. Αντιθέτως, η στάση του προεδρικού φανέρωνε το ίδιο ως πηγή της «διαρροής», πράγμα σύνηθες από την ανάληψη της εξουσίας.

Αν η ουσία των πραγμάτων ήταν μέχρι εδώ, θα ήταν άλλη μια κίνηση για εσωτερική κατανάλωση χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο. Άλλωστε,  οι ξένοι ήδη αντιλαμβάνονται την σκοπιμότητα τέτοιων επιστολών αφού, όπως αναμεταδίδει το Reuters, ο Πρόεδρος «ήθελε να στείλει ένα μήνυμα στο εσωτερικό της χώρας». Δηλαδή, η  επιστολή, καθώς και άλλες, έχει ουσιαστικό αποδέκτη την εσωτερική κοινή γνώμη και όχι τους αξιωματούχους προς τους οποίους απευθύνεται. Πρόσθετα, ο Κυβ. Εκπρ. παραδεχόταν δημόσια -εκ των υστέρων- ότι δεν παρέχεται καν διαδικαστικά η δυνατότητα να τεθεί θέμα επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου στο επικείμενο Eurogroup! Παρεμπιπτόντως, ο/η δημοσιογράφος δεν ρώτησε το αυτονόητο π.χ. Γιατί γράφτηκε η επιστολή; Ή,  γιατί διέρρευσε η επιστολή και γιατί αποδεχόταν το προεδρικό τα εύσημα;

Δυστυχώς, ο ουσιαστικός αντίκτυπος και οι επιπτώσεις της επιστολής, δεν εξαντλούνται στα πιο πάνω θέματα εσωτερικής κατανάλωσης που ευδοκιμεί σε όλο το φάσμα της πολιτικής. Στην  επιστολή παρατίθενται άκρως ευαίσθητα στοιχεία και επιχειρηματολογία (π.χ. για τον ELA και την Κύπρου-Λαϊκή-υποκαταστήμα στην Ελλάδα) με την υπόδειξη ότι «η επιτυχία του προγράμματος εξαρτάται από τη βιωσιμότητα της Τρ. Κύπρου» και ότι δυνατόν να επέρχονται «αλυσιδωτές επιδράσεις σε όλο το τραπεζικό σύστημα». Εκείνα δηλαδή που ελάχιστοι υποδεικνύαμε εξαρχής με επιστημονική τεκμηρίωση, αλλά τότε επικράτησαν προτεραιότητες εις βάρος της επιστήμης.

Η πιο πάνω ανευθυνότητα προκαλεί οργή σε όσους δίνουμε αγώνα για να επιβιώσει το καταθετικό σύστημα και τελικά αποκαλύπτεται πως το ναρκοθετούν οι πλέον δικοί μας αρμόδιοι. Ο Μηχανισμός ELA παρέχει έκτακτη ρευστότητα σε τράπεζες με φυγή κεφαλαίων (αλλά  φερέγγυες). Ο Μηχανισμός λειτουργεί σε πλαίσιο εμπιστευτικότητας και ΔΕΝ ανακοινώνει τα ποσά που παραχωρεί επειδή αυτό από μόνο του δυνατόν να προκαλέσει κατάρρευση στην τράπεζα που χορηγείται επειγόντως «αίμα» και στο αλληλοσυνδεόμενο τραπεζικό σύστημα. Αυτό είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο και εμπειρικά διαπιστωμένο. Η «διαρροή» τέτοιων στοιχείων επαυξάνει τον κίνδυνο να δυναμιτίσουν ολόκληρη την κυπριακή οικονομία. Ωστόσο, διοχετεύτηκαν στα ΜΜΕ με επιδίωξη τα επικοινωνιακά εύσημα εντός Κύπρου (όπως και έγινε), με κίνδυνο όμως να πάρει φωτιά ολόκληρο το καταθετικό σύστημα της Κύπρου που ήδη σιγοκαίει.  

Αυτή όμως τη φορά το ποτήρι ξεχείλισε. Δεν γίνεται να μετρούμε κάθε λέξη μας μήπως προκαλέσουμε πανικό και να ανεχόμαστε τόση ανευθυνότητα που στην πραγματικότητα δυνατόν να αποτελέσει το μοιραίο κτύπημα. Εάν όπως καταγράφεται στην επιστολή, η επιτυχία του προγράμματος για οικονομική ανάκαμψη εξαρτάται από την ανάδειξη μιας δυνατής και βιώσιμης Τράπεζας Κύπρου, οι ενέργειες του προεδρικού περίγυρου πρέπει να έχουν εξοργίσει πρώτα από όλα τον Πρόεδρο αφού ήδη έχουν κατατρομοκρατήσει χιλιάδες καταθέτες με φόβο την συντριβή. Ας φροντίσουν πάση θυσία να διασωθεί το σύστημα και θα έχουν τα εύσημα, διαφορετικά οι ευθύνες τους για τη συντριβή θα είναι ασήκωτες. Μετά από μια πενταετία λαθών και απραξίας, είναι αδιανόητο να βάζει φωτιές στην οικονομία ο περίγυρος του δικού μας προεδρικού.

Κώστας Μαυρίδης -  Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής                            mavrides@ucy.ac.cy