Οικονομία και Κυπριακό: επιστροφή στα αυτονόητα

Η οικονομία και οι δυνατότητες της επηρεάζουν το Κυπριακό, ιδιαίτερα στη σύγχρονη πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης. Στην Κύπρο η σύνδεση γίνεται συνήθως μόνο στην μια κατεύθυνση: μια δυνατή οικονομία στις ελεύθερες περιοχές λειτουργεί υποστηριχτικά ενάντια στην τουρκική κατοχή. Όμως, ισχύει και το αντίστροφο αφού το οικονομικό πλεονέκτημα είναι ταυτοχρόνως συνάρτηση της οικονομίας των κατεχομένων. Εάν για δεκαετίες το χάσμα στην οικονομία ανάμεσα στις ελεύθερες περιοχές και στα κατεχόμενα λειτούργησε ενάντια στην κατοχή, ένας οικονομικός στραγγαλισμός του κατοχικού καθεστώτος (της οικονομίας των κατεχόμενων) θα βοηθούσε περισσότερο. Εντούτοις, τα τελευταία χρόνια δεν επικρατεί εκείνο που αποτελεί αυτονόητο για κάθε λαό που αγωνίζεται για αποτίναξη ξένης κατοχής.

Κατά καιρούς επινοούνται διάφορα επιχειρήματα για να στηρίξουν  ιδεολοψίες και σκοπιμότητες. Πριν χρόνια, επέμεναν πως πρέπει να συμβάλουμε στην οικονομική άνθιση των κατεχομένων για να μην εγκαταλείψουν τα κατεχόμενα οι Τουρκοκύπριοι. Εν ολίγοις, η οικονομική άνθιση των κατεχομένων προβαλλόταν ως «πατριωτικό καθήκον» των Ελληνοκυπρίων! Ωστόσο, η ουσία είναι πως η οικονομική ενίσχυση των κατεχομένων ενδυναμώνει το κατοχικό καθεστώς με όλα τα αρνητικά συνεπαγόμενα π.χ. νομιμοποίηση της κατοχής μέσω εξαγοράς Ελληνοκυπριακής γης κ.ά. Παρεμπιπτόντως, πρόσφατα γνωστοποιήθηκε ότι οι έποικοι εγκαταλείπουν τα κατεχόμενα λόγω της οικονομικής καθίζησης. Παρά λοιπόν τα όποια αρνητικά παράγωγα από μια οικονομική δυσπραγία στα κατεχόμενα, ενόσω η Τουρκία παραμένει ο ρυθμιστής, στην ζυγαριά μετρούν τα σημαντικά και όχι άλλα που αναδεικνύονται ως σημαντικά για να χωρέσουν πρόσκαιρες σκοπιμότητες.  

Τις προάλλες, προέκυψε έντονη διαφωνία σχετικά με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων, που άρχισε το 2003 με την ελεγχόμενη έκτοτε από το κατοχικό καθεστώς μετάβαση Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα. Ήταν τότε που η Κυπριακή Δημοκρατία -με την ανθούσα οικονομία της σε αντίθεση με τα κατεχόμενα- προχωρούσε σε ένταξη στην Ε.Ε. χωρίς η Τουρκία να μπορεί να το εμποδίσει. Αυτό ώθησε μάζες των Τ/κ σε ξέσπασμα οργής εναντίον του Ντενκτάς και άρχισαν να αντιλαμβάνοντα τον εαυτό τους ως μέρος μιας Ευρωπαϊκής Κυπριακής Δημοκρατίας. Μπροστά στον φόβο για ανεξέλεγκτη κατάσταση, ο Ντενκτάς προχώρησε στο άνοιγμα των οδοφραγμάτων με αποτέλεσμα την εκτόνωση και καταστολή της οργής. Μαζί με άλλα, αυτή ήταν η κύρια και άμεση επιδίωξη. Ωστόσο, τις προάλλες προέκυψε νέα εξήγηση των πραγμάτων από ένα υποψήφιο Πρόεδρο που έχει εντελώς διαφορετική εξήγηση και δηλώνει σήμερα πως τα οδοφράγματα άνοιξαν επειδή ο Ντενκτάς ήθελε να αποδείξει ότι Ε/κ και Τ/κ δεν μπορούν να συνυπάρξουν.

Στην πολιτική είναι θεμιτό να υπάρχουν θέσεις και αντιθέσεις. Από αυτό όμως μέχρι να  επινοούνται επιχειρήματα για να δοθεί νόημα σε αφελείς πολιτικές προσεγγίσεις, έχει διαφορά. Η ίδια συναισθηματική και απλουστευτική λογική μπορεί να οδηγήσει σε ανόητες και …  ευφάνταστες πολιτικές π.χ. θα πρέπει να μοιραστούμε τον υποθαλάσσιο πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας με το κατοχικό καθεστώς για να αποδείξουμε πως μπορούμε να συνυπάρχουμε; Αν αυτό εμπεδώνει το κατοχικό καθεστώς, μετατρέπει την παράνομη τουρκική κατοχή σε νόμιμη αγοράζοντας μέσω της «Επιτροπής» τις Ε/κ περιουσίες, οι κατοχικές δυνάμεις ενδυναμώνονται,  η κατοχική Τουρκία διαιωνίζει την δυνατότητα επέμβασής της … αυτά δεν έχουν σημασία στην πιο πάνω ευφάνταστη προσέγγιση, επειδή αποδυναμώνουμε το επιχείρημα του Έρογλου (πολιτικός απόγονος του Ντενκτάς) ότι Ε/κ και Τ/κ δεν μπορούν να συνυπάρξουν! Προφανώς πρόκειται για ανόητο επιχείρημα σήμερα. Όσο ανόητο όμως υπήρξε το επιχείρημα ότι η οικονομική άνθιση των κατεχομένων είναι προς το συμφέρον μας. Παρεμπιπτόντως, στις προτάσεις του Έρογλου προς τον ΟΗΕ για το φυσικό αέριο περιλαμβάνεται το ένα σκέλος από το όραμα της κας Πραξούλας Αντωνιάδου (Προέδρου ΕΔΗ και πρώην Υπουργού για φυσικό αέριο), για αγωγό φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας. Το άλλο για γέφυρα μεταξύ Κύπρου-Τουρκίας ώστε να ανθίσει  περισσότερο η οικονομία δεν περιλαμβάνεται.